วัดสมเด็จตั้งอยู่ที่บ้านไหล่น้ำ ในตำบลหนองลู อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี มีความโดดเด่นด้วยศิลปวัฒนธรรมไทยรามัญ (มอญ) และพม่าที่ปรากฏอย่างชัดเจน ตัววัดประกอบด้วยสถาปัตยกรรมหลากหลายสไตล์ ที่หน้าวัดมีศาลาการเปรียญ โดดเด่นด้วยความสง่างาม ต่อไปถัดมาคือโบสถ์ที่มีลักษณะโดดเด่นและเจดีย์ที่มีความสวยงามและแปลกตา ส่วนด้านหลังของวัด จะมีพระนอนที่เป็นสัญลักษณ์ของความสงบ นอกจากนี้ ที่ด้านนอกบริเวณฝั่งตรงข้ามถนน ยังมีศาลาที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางต่างๆ ซึ่งแสดงถึงความหลากหลายทางวัฒนธรรมและศิลปะของที่นี่
บทความนี้กล่าวถึงวัดที่เกิดขึ้นจากคำแนะนำของสมเด็จพระวันรัต จากวัดบวรนิเวศวิหาร ในเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในปี 2509 ที่สังขละบุรี เมื่อสมเด็จพระวันรัตได้พูดคุยกับหลวงพ่ออุตตมะ ท่านได้แนะนำว่าที่ตั้งแห่งนี้มีทำเลที่เหมาะสมและดีเยี่ยมสำหรับการสร้างวัดใหม่ ซึ่งต่อมาที่นี่จึงได้กลายเป็นวัดที่มีชื่อตามสมณศักดิ์ของสมเด็จพระวันรัต นั่นคือ "วัดสมเด็จ" วัดนี้จึงเป็นสถานที่ที่มีความสำคัญทั้งในแง่ของทำเลที่ตั้งและความเกี่ยวข้องกับบุคคลสำคัญในพุทธศาสนาไทย
เจดีย์ เป็นเจดีย์รูปทรงมอญ สร้างขึ้นโดยพระราชอุดมมงคล(หลวงพ่ออุตตมะ)
พระนอน เป็นพระพุทธรูปปางปรินิพาน