ประตูเมืองกาญจนบุรี ที่ตั้งอยู่ที่ถนนปากแพรกในตำบลบ้านเหนือ อำเภอเมืองกาญจนบุรี ไม่เพียงแต่เป็นสัญลักษณ์ของประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งจังหวัด แต่ยังเป็นสถานที่ที่บ่งบอกถึงระบบป้องกันของเมืองในอดีต สร้างโดยใช้อิฐและปูนในรัชสมัยของสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 ในปี พ.ศ. 2374 ในช่วงยุครัตนโกสินทร์ตอนต้น ประตูนี้ถูกสร้างขึ้นเมื่อเมืองกาญจนบุรีถูกย้ายมาจากตำบลลาดหญ้าไปตั้งที่ตำบลปากแพรก
ในอดีตประตูเมืองกาญจนบุรี มีขนาดใหญ่และครบถ้วน ประกอบด้วยประตูเมืองทั้งหมด 8 ประตู ได้แก่ ประตูเมือง 6 ประตูและประตูช่องกุด 2 ประตู แต่เวลาผ่านไป ปัจจุบันคงเหลือเฉพาะประตูเมืองด้านหน้าและกำแพงเมืองบางส่วนที่ยังอยู่ในสภาพที่สามารถรับชมได้ การบูรณะได้ถูกดำเนินการเมื่อปี พ.ศ. 2549 เพื่อให้สถานที่ยังคงมีค่าทางประวัติศาสตร์
ไม่แค่เป็นสถานที่ที่บ่งบอกถึงประวัติศาสตร์ ประตูเมืองกาญจนบุรี ยังเป็นจุดหมายท่องเที่ยวที่สำคัญ มีการเปิดให้นักท่องเที่ยวและประชาชนเข้าเยี่ยมชมทุกวัน นอกจากนี้ บริเวณท่าน้ำที่ห่างจากประตูเมืองประมาณ 200 เมตร ยังมีร้านอาหารและร้านก๋วยเตี๋ยวเรือที่พร้อมบริการนักท่องเที่ยว เพื่อให้การเยี่ยมชมเป็นไปในอย่างครบวงจรและเต็มไปด้วยความประทับใจ
ดังนั้น ประตูเมืองกาญจนบุรี ไม่ได้เป็นแค่ประตูหรือกำแพงเมือง แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นมา ความภาคภูมิใจ และความงดงามของเมืองกาญจนบุรีและประเทศไทย ที่ผสมผสานระหว่างประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และการท่องเที่ยวในอย่างดี