เขื่อนขุนด่านปราการชล หรือที่เดิมเรียกว่าเขื่อนคลองท่าด่าน เป็นหนึ่งในโครงการที่สำคัญและเป็นที่จดจำของประเทศไทย โดยเฉพาะในด้านของวิศวกรรมและการจัดการทรัพยากรน้ำ เขื่อนนี้เป็นเขื่อนคอนกรีตอัดบดที่มีความยาวมากที่สุดในประเทศไทยและถือว่าเป็นหนึ่งในเขื่อนที่ยาวที่สุดในโลก ตั้งอยู่ที่บ้านท่าด่าน ตำบลหินตั้ง อำเภอเมือง จังหวัดนครนายก
การสร้างเขื่อนขุนด่านปราการชล เกิดขึ้นจากแนวคิดและพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โดยมีวัตถุประสงค์หลักในการเก็บกักน้ำในช่วงฤดูฝนเพื่อใช้ในช่วงฤดูแล้ง นอกจากนี้ยังช่วยในการควบคุมปัญหาน้ำท่วมที่อาจเกิดขึ้นกับบ้านเรือนราษฎร, ไร่นา และพื้นที่การเกษตรในหน้าฝนอีกด้วย การสร้างเขื่อนแห่งนี้จึงไม่เพียงแต่เป็นประโยชน์ในด้านการจัดการทรัพยากรน้ำเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการป้องกันและลดผลกระทบจากภัยธรรมชาติในรูปแบบต่างๆ
เขื่อนนี้ถูกสร้างขึ้นโดยการพัฒนาและขยายจากฝายท่าด่านเดิม ซึ่งเป็นโครงสร้างพื้นฐานในการจัดการน้ำที่มีอยู่ก่อนหน้านี้ การพัฒนาเขื่อนขุนด่านปราการชลไม่เพียงแต่ทำให้สามารถจัดการน้ำได้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น แต่ยังเป็นแหล่งท่องเที่ยวและเรียนรู้เกี่ยวกับวิศวกรรมและการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ ด้วยทัศนียภาพที่สวยงามรอบๆ เขื่อน ทำให้เขื่อนขุนด่านปราการชลไม่เพียงเป็นสัญ
เขื่อนขุนด่านปราการชลเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่โดดเด่นในจังหวัดนครนายก ที่นี่เปิดให้นักท่องเที่ยวได้เดินทางมาชื่นชมความงามของวิวทิวทัศน์เหนือสันเขื่อน ซึ่งจากจุดนี้สามารถมองเห็นทัศนียภาพของตัวเมืองนครนายกและอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ได้อย่างชัดเจน นอกจากนี้ เขื่อนขุนด่านปราการชลยังเป็นจุดเริ่มต้นสำหรับการเช่าเรือหางยาวเพื่อเดินทางไปยังน้ำตกที่ซ่อนตัวอยู่ในอ่างเก็บน้ำของเขื่อน ทำให้เป็นประสบการณ์ที่ไม่เหมือนใครสำหรับนักท่องเที่ยวที่ต้องการค้นพบความงดงามของธรรมชาติในแบบที่เป็นส่วนตัวและเงียบสงบ การเยี่ยมชมเขื่อนขุนด่านปราการชลจึงไม่เพียงแต่เป็นการพักผ่อนหย่อนใจ แต่ยังเป็นการเรียนรู้และสัมผัสกับธรรมชาติที่สวยงามอีกด้วย